سلامت روان، مولفه ای اثرگذار در محیط کار
به گزارش روان ما، سلامت روان جزو ارکان مهم سلامتی و بهداشت جوامع به حساب می آید که این مورد در محیط کاری اهمیت صد چندانی دارد و بی توجهی به آن آثار ناخوشایندی را به بار می آورد.
به گزارش روان ما به نقل از خبرگزاری ایرنا، سلامت روان یکی از مهم ترین شاخصه های سلامت و بهداشت جامعه شمرده می شود. برخورداری از این نعمت الهی در داشتن زندگی آسوده و دستیابی به اهداف بالاتر اهمیت زیادی دارد و در مقابل محرومیت از این موهبت، انسان ها را گرفتار مشکلات عدیده ای می کند.
سلامت روان به مفهوم عملکرد روانی موفق در یک فرد است که منجر به کارهای سازنده، برقراری ارتباط با سایر افراد جامعه و توانایی تطبیق با تغییرات یادگیری و اعتماد به نفس می شود.
سلامت روان باعث سازش فرد با جهان اطرافش تا حد امکان می شود بطوریکه شادی و برداشت مفید و موثر برای او را بدنبال دارد.
طبق نظر سازمان بهداشت جهانی (WHO)، سلامت روان شامل "بهزیستی ذهنی، خودکارآمدی ادراک شده، خودمختاری، توانمندی، وابستگی بین نسلی و خود شکوفایی توانایی های فکری و عاطفی فرد" است.
امروزه باتوجه به زندگی شهرنشینی و وجود مشکلات و مسائل مختلف مبحث سلامت روان اهمیت زیادی دارد بطوریکه یک روز جهانی به همین مسئله و یک هفته هم در کشور ما به این مساله اختصاص یافته است.
هفته سلامت روان از ۱۸ تا ۲۴ مهرماه با شعار اولویت امروز، سلامت روان در محیط کار نامگذاری شده است، موضوعی که گروههای هدف زیادی را در بر می گیرد و توجه به نیازهای آنان می تواند به بهبود عملکرد و فعالیتهایشان منجر شود.
لزوم جدی گرفتن فرسودگی شغلی
کارشناس سلامت روان مرکز بهداشت استان زنجان اظهار داشت: سلامت روان در محیط کار عبارت است از مقاومت کارکنان سازمان در مقابل پیدایش پریشانی های روانی و اختلالات رفتاری و سالم سازی فضای روانی کار به نحوی که هدف های چندگانه تأمین شود.
پریسا مولایی اضافه کرد: یکی از این اهداف اینست که کارکنان کمتر به اختلالات روانی، مشکلات روانشناختی و صدمه های روانی اجتماعی مبتلا شوند و همینطور هر یک از کارکنان از این که در سازمان محل کار خود به فعالیت اشتغال دارند احساس رضایت کنند و مشتاق ادامه کار در آن سازمان باشند.
وی گفت: هر یک از کارکنان سازمان نسبت به خود، مدیران، همکاران و جایگاه خود احساس مثبتی داشته باشد و از سویی همه کارکنان سازمان قادر به برقراری روابط مطلوب با محیط کار و عوامل موجود در آن باشند.
این کارشناس با اشاره به بعضی از عوامل تأثیر گذار در ایجاد استرس ناشی از کار، افزود: شرایط و تراکم کاری، ابهام نقش، تعارض شغلی، مسئولیت، روابط با مافوق، زیردستان و همکاران و نداشتن امنیت شغلی همچون این عوامل است.
کارشناس سلامت روان مرکز بهداشت استان زنجان یکی از معضلات موجود در این بخش را نشانه های اخطار دهنده وجود فرسودگی شغلی ذکر کرد و اظهار داشت: اختلال در خواب، احساس فرسودگی و خستگی، افزایش گله و شکایت از وضع جسمی، کاهش شور و شوق و از دست دادن انگیزه کار، مسلط شدن خشم، دلسردی و تحرک پذیری همچون این نشانه ها بشمار می رود.
به گفته وی، بروز مشکل در یادآوری و تمرکز، تفکر دائم در رابطه با مشکلات در رابطه با کار، نداشتن رضایت دائم از پیشرفت امور، احساس دائمی بی فایده و ناکارآمد بودن، کاهش ابتکار و نوآوری در عرصه کاری، شدت گرفتن عصبانیت نسبت به رهبران گروه، کم بها دادن به اهداف و کیفیت کار از دیگر نشانه های فرسودگی شغل است.
مولایی با اشاره به راهکارهایی برای کاهش فرسودگی شغلی، اضافه کرد: برنامه ریزی دقیق، منطقی و منطبق بر شرایط موجود، همدلی کردن، قضاوت، سرزنش و پیش داوری نکردن، پرهیز از حاشیه ها و تنش های جانبی و متمرکز شدن روی فعالیت و اموری که به فرد محول شده همچون این راهکارهاست.
برنامه ریزی دقیق، منطقی و منطبق بر شرایط موجود، همدلی کردن، قضاوت، سرزنش و پیش داوری نکردن، پرهیز از حاشیه ها، تنش های جانبی و متمرکز شدن روی فعالیت و اموری که به فرد محول شده همچون راهکارهای کاهش فرسودگی شغلی است. وی گفت: گفت و گوهای منظم با نزدیکان، همکاران و دوستان در رابطه با احساسات و افکار در رابطه با تنش های ناشی از کار روزانه، استراحت منظم، مصرف غذای سالم و ورزش، تمجید از خود به سبب موفقیت های کوچک، پذیرش نقش ها و مسئولیت های روشن، حمایت و پشتیبانی از یکدیگر و تقسیم کار به شکل چرخشی و کارآموزی و کسب مهارت های جدید هم می تواند به کاهش فرسودگی شغلی کمک بسزایی کند.
این کارشناس با اشاره به شعار سال جاری هفته سلامت روان، اشاره کرد: هجدهم تا ۲۴ مهر هفته سلامت روان در کشور نامگذاری شده که روز شمار این هفته شامل انگیزش، امید و راندمان در محیط های کاری، تنظیم هیجان و نقش آن در تعاملات سالم در محیط کار، سلامت روان در محیط کار زمینه ساز سلامت روان اعضای خانواده، زمینه سازی مداخلات اجتماعی محور سلامت روان در محیط کار، تشخیص و مداخله سریع اختلالات روان در محیط کار و افزایش راندمان، تحقق مسئولیت اجتماعی کلان پروژه های صنعتی با پیوست سلامتی روان و سازگار با بازنشستگی و سلامت روان نامگذاری شده است.
استرس عاملی در بروز انواع اضطراب
عضو کمیته روانپزشکی اجتماعی انجمن علمی روانپزشکان ایران با اعلان اینکه ما در روانپزشکی دیدگاه چند جانبه ای دراین زمینه داریم که خصوصیات زیستی، روانی و اجتماعی را در بر می گیرد یعنی ابعاد مختلفی که می تواند در زندگی یک فرد موثر باشد، اضافه کرد: یک متخصص اعصاب روان (روانپزشک )به فرد کمک می نماید تا مسائل و مشکلات وی در همه جوانب بهبود پیدا کند.
حسن فلاح پور اضافه کرد: در عرصه پزشکی و روانپزشکی به هر عامل خارجی که باعث تغییرات در فرد می شود استرس می گویند که می تواند مثبت یا منفی باشد یعنی این که می تواند برای فرد، خوشحال کننده، انرژی بخش یا برعکس مأیوس کننده و ایجاد کننده اندوه و اضطراب باشد.
این روانپزشک افزود: اتفاقی که بر اثر استرس منفی در افراد رخ می دهد، غالبا در شکل های مختلف خودش را نشان میدهد و بیشتر به شکل اختلالات اضطرابی مشاهده می شود.
وی با اعلان اینکه علایم اختلال اضطرابی می تواند عملکرد اجتماعی فرد را به شکل جسمی و روانی تحت تأثیر قرار دهد، افزود: استرس عاملی است که می تواند انواع اضطراب را بوجود آورد.
فلاح پور اضافه کرد: یکی از عوامل اصلی که در سلامت روان نقش دارد، عوامل اجتماعی است، اضافه کرد: مطالعات نشان می دهد بین ۵۵ تا ۷۰ درصد سلامت روان یک فرد می تواند تحت تأثیر عوامل اجتماعی قرار بگیرد.
به گفته ی ایشان، عوامل اجتماعی موثر می تواند شامل مشکلات اقتصادی، روابط محیط کار و مشکلات خانوادگی باشد که یک فرد در زندگی خود با آنها رو به رو می شود.
به عنوان یک روانپزشک سفارش می کنم پیش از آن که مشکلات و مسائل فردی و خانوادگی به مرحله بحران برسد، زودتر برای درمان آن به یک متخصص روانپزشک رجوع شود. این روانپزشک اشاره کرد: به عنوان یک روانپزشک سفارش می کنم پیش از آن که مشکلات و مسائل فردی و خانوادگی به مرحله بحران برسد، زودتر برای درمان آن به یک متخصص روانپزشک رجوع شود مثلاً اشخاصی که احساس افسردگی، کسالت و ضعف انرژی دارند یا چیزی برایشان لذت بخش نیست و خواب و اشتهایشان گرفتار مشکل شده باید پیش از آن که به مرحله خودکشی یا افکار خودکشی برسند، زودتر به متخصص مربوط مراجعه نمایند با نگاهی جامع، اقدامات تشخیصی و درمانی لازم برای آنها صورت گیرد.
ارائه مهارت های زندگی به کارکنان
یک پژوهشگر، محقق و مدرس دانشگاه هم با اعلان اینکه سلامت روان مقوله بسیار مهمی است که امروزه تا حدودی به آن توجه می شود، افزود: سلامت روان خصوصاً ابعاد آن برای مردم پس از همه گیری کرونا محسوس تر شد.
احسان فکور اضافه کرد: متاسفانه دستگاه های اجرایی مربوط که باید در این زمینه اقدام های به روز و متناسب با نیاز مردم ارائه نمایند آنگونه که باید و شاید اقدام نمی کنند و تنها به عرضه گزارش های آماری در این زمینه بسینده می کنند.
این روانشناس افزود: به عنوان یک محقق که بیشتر از ۴۰ طرح پژوهشی در سطح استان انجام دادم و بیشتر از ۲۰ مقاله در حوزه روانشناسی کار کرده ام می گویم که خلاها و کمبودهایی در مورد اقدامات دستگاه های اجرایی دراین زمینه وجود دارد و بحث پژوهش در آنها بسیار کمرنگ است و اگر هم پژوهشی وجود داشته باشد صرفاً کلیشه ای، غیر حرفه ای و غیرعلمی است.
وی با اعلان اینکه سلامت روان در محیط کار از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، گفت: اگر در یک سازمان، سلامت روان و فاکتورها و پارامترهای آن وجود داشته باشد کیفیت و خروجی فعالیت و کار آن سازمان افزایش می یابد.
فکور با اعلان اینکه سلامت روان در سازمان و ادارت مبحث مهمی است و باید آموزش و مهارت ها در قالب بروشور، بنر و کتابچه عرضه شود، اضافه کرد: مهارت های لازم زندگی شامل کنترل خشم، استرس و اضطراب، هوش هیجانی در محیط کار، خود تنظیمی هیجانی، خود کنترلی و روش های آن باید آموزش داده شود.
وی اشاره کرد: در کنار آموزش مهارتها باید آگاهی توام با مهارت به کارکنان در محیط کار عرضه شود که این مهارت ها به شکل کاربردی توسط کارمند، کارگر و کارشناس به کارگیری شود تا آنها به مشکل برنخورند.
فکور اضافه کرد: در غیر این صورت با آمارسازیها هیچ اتفاقی نمی افتد و آثار مطلوبی را هم بر جای نمی گذارد.
وی اظهار داشت: بهره گیری از متخصصین و انجام کار پژوهشی می تواند به صدمه شناسی با روش های توصیفی، مداخله ای و با روش های مقایسه ای منتج شود.
برآیند:
هفته سلامت روان از ۱۸ تا ۲۴ مهرماه با شعار اولویت امروز، سلامت روان در محیط کار نامگذاری شده است.
موضوع سلامت روان گروههای زیادی را در بر می گیرد و توجه به نیازهای آنان می تواند به بهبود عملکرد و فعالیتهایشان منجر شود.
سلامت روان جزو ارکان مهم سلامتی و بهداشت جوامع شمرده می شود و نباید نسبت به آن بی توجه بود که در این صورت، آثار ناخوشایندی را به بار می آورد.
منبع: روان ما
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب