کدام داروها نباید با گیاهان دارویی مصرف شوند؟
روان ما: یک داروساز درباب تداخلات مصرف داروهای گیاهی و شیمیایی توضیح داد.
به گزارش روان ما به نقل از مهر، در سالهای اخیر، استفاده از داروهای گیاهی به سبب تصور عمومی بر اساس بی ضرر بودن آنها، به شدت بالا رفته است. خیلی از افراد به سبب نگرانی از عوارض جانبی داروهای شیمیایی، به مصرف خودسرانه گیاهان دارویی روی آورده اند، غافل از این که داروهای گیاهی نیز در صورت مصرف نادرست، می توانند عوارض جدی برای سلامتی به همراه داشته باشند. برخلاف باور عمومی، گیاهان دارویی، خصوصاً زمانی که بدون تجویز متخصصان استفاده شوند، ممکنست به بروز مشکلاتی نظیر مسمومیت، تداخل دارویی و حتی لطمه به اعضاء حیاتی بدن مانند کبد و کلیه منجر شوند.
با توجه به اهمیت این مساله با امیر خلج داروساز و متخصص داروسازی سنتی گفتگو کرده ایم. داروساز و متخصص داروسازی سنتی با اشاره به شیوع آنفلوانزا در فصل سرما اظهار داشت: بیماریها به طور معمول زمانی غلبه می کنند که بدن انسان ضعیف شده باشد و مزاج متعادل خودرا از دست داده باشد.
او پیشنهاد کرد برای پیشگیری و تقویت سیستم ایمنی بدن از گیاهان دارویی استفاده گردد.
وی اضافه کرد: برخی گیاهان مانند سرخارگل (اکیناسه) که بصورت دم نوش مصرف می شود، می توانند به تنظیم و تقویت سیستم ایمنی کمک کنند. همچنین، مرکبات مانند پرتقال و لیمو، به سبب وجود فلاونوئیدها و ویتامین C، از تقویت کننده های طبیعی سیستم ایمنی محسوب می شوند.
خلج به تأثیر مثبت انواع دمنوش ها نیز اشاره نمود و اضافه کرد: دمنوش هایی که طبع گرم و خاصیت آرام بخش دارند، علاوه بر ایجاد نشاط، می توانند سیستم ایمنی را تقویت نمایند. به عنوان نمونه، دم نوش عناب سفارش می شود؛ مصرف چای عناب و خوردن گوشت نرم شده آن برای تقویت بدن و بهبود مزاج مؤثر است.
متخصص داروسازی سنتی همین طور به خواص ضد میکروبی قوی عسل و گیاهان معطر مانند آویشن اشاره نمود و مصرف آنها را بصورت دم نوش یا فرآورده های مختلف پیشنهاد نمود.
خلج تاکید کرد که پیشگیری همیشه بهتر از درمان است و استفاده از این ترکیبات طبیعی می تواند نه فقط به جلوگیری از بیماری کمک نماید، بلکه در صورت ابتلاء، دوران بیماری را آسان تر کند.
هشدار درباره ی مصرف همزمان داروهای گیاهی و شیمیایی
خلج درباب تداخلات احتمالی بین داروهای گیاهی و شیمیایی توضیح داد: ماهیت ترکیبات دارویی، شیمیایی است؛ اما منابع آنها می تواند متفاوت باشد. برخی ترکیبات از منابع گیاهی و طبیعی استخراج می شوند و برخی دیگر در لابراتوار ها سنتز می شوند. با این وجود، همه این ترکیبات زمانی که وارد بدن می شوند، ممکنست با یکدیگر تداخل داشته باشند.
وی اضافه کرد: حتی ترکیبات طبیعی نیز ممکنست به تنهایی عوارض جانبی داشته باشند و این تصور اشتباه است که داروهای گیاهی به سبب طبیعی بودن، بی ضرر هستند. بااینکه ممکنست مصرف این نوع داروها به احتیاطات کمتری نیاز داشته باشد، اما همچنان احتمال تداخل آنها با غذا، داروهای شیمیایی یا حتی سایر داروهای گیاهی وجود دارد.
متخصص داروسازی سنتی اشاره کرد: مصرف هر نوع دارو، چه گیاهی و چه شیمیایی، باید با دقت و تحت نظارت صورت گیرد تا از بروز عوارض جانبی و تداخلات ناخواسته جلوگیری شود.
توصیه هایی درباره ی مصرف خودسرانه قرص های اکیناسه
خلج درباب مصرف قرص های اکیناسه که به عنوان تقویت کننده سیستم ایمنی و پیش گیری از سرماخوردگی در داروخانه ها عرضه می شوند، گفت: برای این موارد نمی توان حکم کلی صادر کرد به سبب آنکه عوامل مختلفی همچون سن، جنسیت، بیماریهای زمینه ای، سوابق خانوادگی، محیط زندگی، شرایط جغرافیایی، دما، و حتی ارتفاع محل سکونت افراد در تأثیرگذاری این نوع فرآورده ها نقش دارند. به همین دلیل، ارائه یک نظر قطعی درباره ی خوب یا بد بودن مصرف آنها دشوار است.
با این حال، وی اشاره کرد: اگر فرد از سلامت عمومی خوبی برخوردار باشد، داروی خاصی مصرف نکند و سابقه حساسیت به ترکیبات گیاهی یا طبیعی نداشته باشد، مصرف این محصولات به طور معمول مشکلی ایجاد نمی نماید. اکیناسه گیاهی است که می تواند به تنظیم سیستم ایمنی بدن کمک نماید و فرآورده های مختلف آن مانند قرص و شربت نیز در دسترس هستند.
متخصص داروسازی سنتی سفارش کرد: مصرف خودسرانه این فرآورده ها بدون مشورت با پزشک یا داروساز انجام نشود. پزشک یا داروساز، با طرح سوالات مرتبط و بررسی شرایط فردی، می تواند تصمیم به مصرف یا عدم مصرف این محصولات را بهتر راهنمایی کند.
هشدار در مورد عوارض جانبی داروهای شیمیایی و تداخلات درمانی
خلج با اشاره به افزایش استفاده از داروهای شیمیایی و نگرانی هایی که درباره ی عوارض جانبی و تداخلات احتمالی آنها با روش های طب سنتی و مکمل وجود دارد اشاره کرد: خیلی از داروهای شیمیایی، برمبنای اصول علمی و فیزیولوژی بدن طراحی شده اند و در درمان بیماریهای مزمن مانند دیابت و فشار خون رایج هستند. اما افرادی که قصد استفاده از روش های طب مکمل نظیر گیاه درمانی، رایحه درمانی، طب سوزنی یا ماساژ درمانی را دارند، باید حتما با پزشک معالج و داروساز مشورت کنند.
وی اظهار داشت: بیماران باید قبل از استفاده از هر فرآورده طبیعی یا مکمل، از تداخلات احتمالی آن با داروهای مصرفی خود باخبر شوند. این مسئله خصوصاً در مواردی که داروهای رقیق کننده خون نظیر آسپرین یا وارفارین مصرف می شود، بسیار حائز اهمیت می باشد.
خلج توضیح داد: افرادی که بصورت روزانه آسپرین برای رقیق کردن خون استفاده می نمایند، اگر بخواهند مکمل هایی مانند روغن ماهی (حاوی امگا ۳) مصرف کنند، ممکنست در معرض خطر خونریزی شدید قرار گیرند. این خطر خصوصاً در بیمارانی که وارفارین نیز مصرف می کنند، بیشتر است. بیماران در چنین شرایطی حتما با پزشک و داروساز معتمد خود مشورت کنند تا از عوارض جانبی جدی جلوگیری شود. آگاهی از تداخلات دارویی، نقش برجسته ی در پیش گیری از مشکلات و حفظ سلامت بیماران دارد.
مصرف دمنوش ها و داروهای گیاهی؛ از چه سنی و چگونه؟
وی درباره ی مصرف دمنوش ها و داروهای گیاهی توضیح داد: مصرف این محصولات بسته به سن و شرایط افراد باید با دقت و احتیاط صورت گیرد. در گذشته، جوامع سنتی به طور معمول از گیاهانی که در دسترس شان بود برای درمان استفاده می کردند. این گیاهان بطور سنتی و در میزان مصرف معمول، عوارض جانبی خاصی ایجاد نمی کردند و فواید درمانی آنها ثابت شده بود. اما با پیشرفت روش های عصاره گیری و تهیه فرآورده های دارویی، میزان و نوع ماده مؤثر در این محصولات تغییر کرده است. بعنوان مثال، مصرف گیاهی مانند شنبلیله در غذاهایی مثل قورمه سبزی بطور معمول مشکلی ایجاد نمی نماید. اما اگر عصاره این گیاه تهیه و در اشکال دارویی مصرف شود، میزان غلظت ماده مؤثر می تواند به حد سمیت برسد یا اثرات پیش بینی نشده ای داشته باشد.
خلج تاکید کرد: در گروههای سنی حساس مانند کودکان، خانم های حامله و شیرده، افراد مسن، یا افرادی با بیماریهای زمینه ای، مصرف این محصولات باید با احتیاط و با مشورت پزشک یا داروساز صورت گیرد. شکل مصرف، میزان غلظت ماده مؤثر، و شرایط فرد مصرف کننده عوامل مهمی هستند که باید درنظر گرفته شوند.
متخصص داروسازی سنتی در آخر اظهار داشت: برای اطمینان از ایمنی مصرف دمنوش ها و داروهای گیاهی، بهتر است از مصرف خودسرانه اجتناب کرده و در صورت نیاز به استفاده دارویی، با پزشک متخصص یا داروساز مشورت کنید.
منبع: روان ما
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب